[Updated: 4 mar 2017 – Uitgebreid met TPE – hoge dichtheid]
Een goede yoga mat, welke is de beste keuze?
De yoga mat is een belangrijk onderdeel van yoga geworden. Het zorgt voor een zachte en stroeve ondergrond waarbij de handen en voeten niet wegglijden tijdens de oefeningen. In 1990 werd de eerste yoga mat commercieel geproduceerd. De jaren daarvoor, voornamelijk in India, werd er gebruik gemaakt van dierenvellen, en meer recentelijk katoenen matten.
Het aanbod van yoga matten is groot en er is helaas weinig informatie over yoga matten beschikbaar. Dit kan leiden tot frustratie bij aspirant kopers. In dit artikel vind je meer informatie over yoga matten, hoe ze gemaakt worden en welke yoga mat de beste keuze is.
Een yoga mat heeft een doel; Ondersteuning geven aan handen en voeten tijdens yoga oefeningen. Daarnaast vormt de yoga mat vormt een barrière tussen de vloer en de persoon. De lengte van de persoon en de mat is ook van belang. En een yoga mat moet stroef te zijn voor bepaalde yoga houdingen. Samengevat moet een yoga mat dus ondersteuning geven, stroef zijn, van goede kwaliteit zijn en de juiste afmetingen hebben.
Prijs en kwaliteit
Voor goede kwaliteit betaal je meestal meer. Dat geldt ook voor yoga matten. In het onderste segment van de markt, de simpele sticky matten, is veel concurrentie en daar word dus regelmatig gestunt met prijzen. Bij het Kruidvat al vanaf 7 euro en dit loopt op tot ongeveer 20 euro bij andere offline en online aanbieders. Helaas is de kwaliteit en vooral de stroefheid erg slecht. Je krijgt dus waar je voor betaald. We krijgen regelmatig mensen in onze winkel die begonnen zijn met een goedkope mat. En de meest voorkomende klacht is dat de mat te glad is.
De goedkope yoga matten (alles onder de 25 euro) zijn in principe alleen geschikt voor hele simpele oefeningen, stretching en super beginners. Mensen die al wat verder zijn met hun yoga practice zullen bij een Downward Dog merken dat ze gaan wegglijden. Betere kwaliteit matten beginnen bij 35 euro. Deze matten hebben een gemiddelde dichtheid (lees meer over de dichtheid). Hoge dichtheid matten beginnen bij 55 euro.
Yoga mat & Yoga Stijl
■ Rubber ■ PVC ■ TPE ■ NBR ■ Katoen
Travel Yoga Mat – dun & licht | Yoga Stijl | |
---|---|---|
1-3 mm | ■ Manduka eKO Superlite ■ Manduka eKO Lite ■ Yogamad Travel Mat |
Voor op reis en yoga stijl: Hatha, Iyengar |
Standaard Yoga matten | Yoga Stijl | |
---|---|---|
4-5 mm | ■ Sticky Mat ■ Yin Yang Studio Mat ■ Manduka PROLite Mat ■ Manduka X ■ Manduka eKO Mat ■ eKO Katoen Yoga Rug |
Alle Yoga stijlen: Beginners, Hatha, Iyengar, Ashtanga, Brikram |
Extra Dik – Meer ondersteuning | Yoga Stijl | |
---|---|---|
6 mm | ■ Manduka Black Mat Pro | Alle Yoga stijlen: Beginners, Hatha, Iyengar, Ashtanga, Brikram |
Pilates | Yoga Stijl | |
---|---|---|
1 cm | ■ Fitness Core Mat | Pilates |
Pilates – Extra dik | Yoga Stijl | |
---|---|---|
1.5 cm | ■ Fitness Pilates Core Mat 1.5 | Pilates |
Afmetingen van een yoga mat
Yoga matten zijn beschikbaar in verschillende afmetingen en diktes. De dikte kan varieren van 1.5 mm tot zelfs 1 cm. Naast de standaard afmeting van 180×60 cm varieren de lengte en de breedte per yoga merk en type yoga mat.
Dikte
De standaard dikte van een yoga mat is meestal 4 mm. Een dikkere yoga mat van 5 mm of meer is vooral aan te raden bij bikram, power en Ashtanga yoga. Hierbij is extra ondersteuning gewenst. Maar staar je niet blind op alleen de dikte van een yoga mat. De dichtheid is eigenlijk veel belangrijker. Daar gaan we hieronder dieper op in.
1 – 3 mm : reis of travel yoga matten
4 – 5 mm : standaard yoga mat
6 – 7 mm : studio en pro yoga matten
Dichtheid
De dichtheid en daarmee ook de stevigheid van een yoga mat is misschien wel belangrijker dan de dikte van een mat. Dat is vooral goed te merken aan goedkope yogamatten. Deze hebben een lage dichtheid en geven dus heel weinig ondersteuning. Yoga matten met een hogere dichtheid geven meer ondersteuning, gaan langer mee en wegen meestal ook iets meer. Kijk bij de aankoop van een yoga mat altijd of de mat een hogere dichtheid heeft. Zie ook het foto voorbeeld.
De dichtheid is te berekenen indien je het gewicht en het volume van de mat weet. Deel het gewicht door het volume en je krijgt dan de dichtheid. Een goede kwaliteit yoga mat heeft een dichtheid van 0.38 of hoger. Ter vergelijking, een goedkope yoga mat heeft een dichtheid van 0.25 of minder (Zie berekening dichtheid).
Lengte en breedte
De standaard afmetingen van een yoga mat zijn 180×60 cm. Afhankelijk van je lengte kies je de yoga mat. Als je 190 cm of langer bent dan is een standaard yoga mat te kort. Kies dan voor een langere mat. Een goede maatstaf is je eigen lengte + 10 cm. Als je dus een lengte hebt van 190 cm dan is een yoga mat van 200 cm gewenst.
Natuurlijk zijn er veel afwijkende maten te vinden op de markt. Wat precies voor jou geschikt is hangt af de yoga stijl die je beoefent, je lichaamsbouw en jouw voorkeuren. Een dikkere yoga mat geeft meer ondersteuning voor zware yoga stijlen zoals power en Ashtanga Yoga. Een langere yoga mat is beter voor mensen die langer zijn dan 190 cm. Bij sommige yoga houdingen, zoals de svahasana, lig je uitgestrekt op de yoga mat met je handen naast je lichaam. Bij bredere mensen liggen hun armen dan naast de yoga mat. De keuze voor een bredere yoga mat van 66 cm of meer is dan een goede keuze. Een bredere mat geeft je dus meer ruimte en meer bewegingsvrijheid.
180 x 60 cm: Standaard yoga mat
180 x 80 cm: Extra breed
200 x 60 cm: Voor lange mensen
180 x 66 cm: Extra breed voor meer ruimte
215 x 66 cm: Voor lange mensen met extra ruimte
Stroefheid van een yoga mat
Bij een aantal yoga houdingen, zoals de Downward Dog en de Warrior is een stroeve mat gewenst. Anders glijden de handen en voeten weg. Een yoga mat moet dus stroef genoeg zijn. De stroefheid wordt bepaald door het materiaal, het productieproces en externe omstandigheden zoals temperatuur en vochtigheid.
Transpiratie en vochtigheid beinvloeden dus de stroefheid van een yoga mat, zelfs bij een hoge kwaliteit yoga mat, zoals de Manduka Pro. Probeer een yoga mat maar eens uit met natte handen om dit te ervaren. Dat kan bij ons in de winkel. Een mat gemaakt van rubber is een uitstekend alternatief voor pvc matten. Rubber is van nature stroever dan pvc en blijft ook stroever bij transpiratie.
Een yoga handdoek kan ook helpen bij transpiratie. Vooral bij Bikram yoga worden handdoeken gebruikt en zijn vaak verplicht bij bikram yoga studio’s. Maar een handdoek is altijd minder stroef dan een yoga mat. De stroefheid van een handdoek kan verbeterd worden door bevochtiging met water. Er zijn yoga handdoeken verkrijgbaar met speciale pvc ‘nopjes’. Hierdoor neemt de stroefheid van de handdoek iets toe.
Yoga Mat Materialen
Hieronder vind je een overzicht van de meeste gebruikte yoga mat materialen en de bijpassende yogastijl.
PVC
Levensduur: 10+ jaar (hoge kwaliteit mat)
Yoga stijlen: Alle stijlen.
Schoonmaak advies: Warm water en vetvrije zeep.
De meeste yoga matten worden gemaakt van PVC (polyvinylchloride). PVC is uitermate geschikt voor yoga matten o.a. vanwege de stroefheid. Ze worden daarom ook “Sticky matten” genoemd. PVC is hygienisch, sterk en kan heel duurzaam zijn. Ondanks het onterechte slechte imago wat PVC heeft gekregen blijft het toch het beste materiaal voor yoga matten. En indien de yoga mat gemaakt is van pvc met een hoge dichtheid, of van gerecycled pvc, kan het ook duurzaam zijn.
Moderne pvc yoga matten bevatten geen schadelijke oplosmiddelen (Phthalate, dop), AZO kleurstoffen of weekmakers. Tijdens het productie proces wordt er gebruik gemaakt van schuimmiddelen. Deze zijn nodig om het plastic te laten “rijzen” zodat de mat haar structuur krijgt. Voor een milieubewuste keuze kies je voor een fabrikant die geen schadelijke schuimmiddelen gebruikt. De yoga matten van Manduka wordt zonder schadelijke stoffen gemaakt. Een yoga mat kan een Oeko certificaat hebben die garandeert dat de mat geen schadelijke stoffen bevat. Dit staat dan meestal op de verpakking vermeld.
Yoga Stijl en PVC
Een pvc yoga mat is geschikt voor alle yoga stijlen. Bij zware yoga stijlen zoals power yoga, Ashtanga en Bikram is een hoge kwaliteit pvc mat zelfs aanbevolen. Daarnaast raden wij aan om een speciale yoga handdoek te gebruiken warme omgevingen en bij zware transpiratie. PVC matten worden wat minder stroef naarmate ze vochtig worden, maar dit is ook afhankelijk van de kwaliteit van de mat.
Rubber
Levensduur: 3-5 jaar
Yoga stijlen: Hatha, Iyengar, Ashtanga en power yoga
Schoonmaak advies: Water en Azijn (1:1). Niet in wasmachine.
Rubber wordt zowel natuurlijk (42%) als synthetisch (58%) geproduceerd. Natuurrubber wordt gemaakt van het sap van de latexboom. Synthetisch rubber wordt gemaakt van olie (petroleum) net als pvc. Natuurrubber komt hoofdzakelijk uit Thailand, Indonesie en Maleisie. Een rubber mat heeft een hoge stroefheid en is daarom ideaal voor actievere yoga vormen. Daarnaast blijft een rubber mat stroef bij vochtige omstandigheden.
Natuurrubber matten worden vaak ingedeeld onder de natuurvriendelijke yoga matten als alternatief voor pvc. Het is echter afhankelijk van de fabrikant of de mat op een duurzame manier is gemaakt. Daarnaast wordt bij de productie van rubber matten altijd gebruik gemaakt van schuimmiddelen om de mat haar structuur te geven. Per fabrikant verschilt het gebruik van niet-schadelijke schuimmiddelen.
Rubber (latex) is een natuurproduct en heeft een relatief korte levensduur van gemiddeld 3-5 jaar. Externe omstandigheden zoals warmte, vocht en zonlicht spelen een grote rol op de levensduur van de mat. Stel een rubber mat nooit te lang bloot aan direct zonlicht omdat het rubber dan snel uitdroogt. Een rubber mat kan ook niet gewassen worden in de wasmachine. Door de aanwezigheid van latex wordt het gebruik afgeraden door mensen met een latex allergie. Duurzaamheid is een relatief begrip. Een hoge kwaliteit PVC mat kan 20 jaar meegaan, terwijl een rubber mat een veel kortere levensduur heeft. Overweeg deze factoren bij de aanschaf.
Rubber met polyurethaan
Levensduur: onbekend
Yogastijlen: Beginners, Hatha, Iyengar, Ashtanga, Bikram en hot yoga
Schoonmaakadvies: Afnemen met zepig water (afwasmiddel)
Vocht en transpiratie maken een mat minder stroef. Een pvc mat heeft hier meer last van dan bijvoorbeeld een rubber mat. Polyurethaan, dat o.a. gebruikt word voor surfboards, blijft wel stroef als het vochtig word. Het yoga merk Lulu Lemon bracht in 2013 hun nieuwe mat uit. Dit is een rubber mat met een toplaag van polyurethaan. De gedachte erachter is om vocht te laten absorberen in deze toplaag zodat de stroefheid behouden blijft.
Dus alle vocht en zweet trekt in de toplaag. Het goed schoonhouden van dit type mat is dus belangrijk! Daarnaast is er een bacterie dodende substantie aan de toplaag toegevoegd om schimmels en bacterien geen kans te geven. Polyurethaan is tevens niet echt milieuvriendelijk vergeleken met het produceren van PVC.
Kurk
Levensduur: beperkt tot gemiddeld.
Yogastijlen: Beginners, Hatha, Iyengar, Ashtanga
Schoonmaakadvies: ombekend
Kurk als materiaal is een nieuwe ontwikkeling in yoga matten land. Kurk is stroef, kan tegen een stootje en is watervast. De huidige kurk matten bestaan uit een toplaag van kurk met een zachtere ondergrond (van rubber of andere materialen). Veel kurk matten hebben een beperkte levensduur vanwege de absorptie van water en transpiratie. Waarschijnlijk heeft dit te maken met de kwaliteit van het kurk. Het merk Yoloha maakt kurken matten en geeft zelfs een levenslange garantie. Dus zij staan achter de kwaliteit van hun kurken matten. We hebben hier helaas nog geen ervaring mee.
TPE
Levensduur: onbekend
Yoga stijlen: Beginners, Hatha, Iyengar, Ashtanga, Bikram yoga.
Schoonmaak advies: Schoonmaken met water en vetvrije zeep.
TPE (thermoplastic Elastomer) is een recent ontwikkelde kunstrubber en daarmee een alternatief voor pvc. TPE heeft het potentieel om gerecycled te worden en wordt daarom ook geprofileerd als milieuvriendelijk alternatief voor pvc. Tevens is het productie proces van TPE ook eenvoudiger in vergelijk met pvc.
De levensduur van een TPE mat zou korter zijn dan pvc maar concrete data daarover ontbreekt. TPE is echter qua structuur zeer verschillend aan pvc. TPE is flexibel, lichter van gewicht en heeft een open structuur. De keuze voor een TPE yoga mat kan gemaakt worden op basis van het lichte gewicht en de goede stroefheid. TPE matten zijn licht van gewicht en hebben daarom makkelijk de neiging om te krullen (de uiteinden). Daarnaast kan de mat vastplakken aan je voeten bij het wisselen van yoga positie. Daarom zijn deze matten wat minder geschikt voor power en Flow yoga.
TPE – hoge dichtheid
Levensduur: nog onbekend
Yoga stijlen: Alle stijlen en ook geschikt voor fitness, pilates en overige sporten
Schoonmaak advies: geen speciale aanbevelingen noodzakelijk
In 2017 bracht Manduka de Manduka X mat uit. Dit is de eerste mat in zijn soort die gemaakt is van hoge dichtheid TPE. TPE, zoals hierboven beschreven, heeft meestal en lage dichtheid en matten zijn dus licht en fragiel. Maar door een verhoging van de dichtheid word TPE vermoedelijk een serieuze concurrent van PVC.
De mat moet zich natuurlijk nog bewijzen in de markt. Maar gezien de ervaring met normale TPE matten word hoge dichtheid TPE waarschijnlijk de betere mat!
PER
mar-2017: Het aanbod van dit type mat neemt af en de vraag is nihil vergeleken met bijvoorbeeld pvc en/of rubber. Wij raden daarom aan om voor een andere materiaalkeuze te gaan.
Levensduur: onbekend
Yoga stijlen: Beginners, Hatha, Iyengar, Ashtanga, power en bikram*
Schoonmaak advies: Schoonmaken met water en vetvrije zeep
PER is een polymeer hars dat gemaakt wordt van pvc. Het zou een milieuvriendelijk alternatief moeten zijn voor pvc omdat er geen oplosmiddelen en weekmakers gebruikt worden. Echter, door gebruik van pvc in het productieproces, moeten hier vraagtekens bij gesteld worden. Ondanks deze vraagtekens worden PER matten vaak (ten onrechte?) als ecologische keuze geadverteerd.
* Sommige PER matten worden gecombineerd met jute. Bij Bikram yoga kan vocht en transpiratie in de mat trekken. Let hierop qua hygiene.
Katoen
Levensduur: Afhankelijk van gebruik.
Yogastijlen: Ashtanga, bikram yoga
Wasadvies: wasmachine of handwas, 30C
Voordat yoga matten van pvc gebruikt werden was katoen een veel gebruikt alternatief, vooral in India. Katoen is een natuurproduct en wordt tegenwoordig ook ecologisch geproduceerd. Katoenen yoga matten zijn geschikt voor actieve yoga stijlen zoals Ashtanga en bikram yoga waarbij veel transpiratie kan optreden. Katoen neemt vocht goed op en de stroefheid neemt niet af.
Echter, de stroefheid van een katoen is zeer laag in vergelijk met pvc of rubber. Daarnaast kan een katoenen yoga mat niet gebruikt worden op een gladde ondergrond zoals laminaat. Wij raden daarom aan om de katoenen mat bovenop een andere sticky yoga mat te gebruiken.
Dierenvel, zoals schapenvacht
Levensduur: Beperkt en afhankelijk van gebruik
Yogastijlen: Persoonlijke keuze, (Kundalini)*
Wasadvies: handwas
In India werden vroeger dierenvellen, zoals herten en tijgervellen, gebruikt voor yoga. Na verschillende klachten vanuit de tijger gemeenschap 😉 werd katoen als alternatief gebruikt als yoga mat materiaal. Door de toename van yoga beoefenaars in het westen nam de vraag voor yoga matten ook toe. Door gebrek aan dierenvellen werden vooral katoenen yoga matten gebruikt. Tegenwoordig zijn yogamatten van dierenvellen zeldzaam, behalve de schapenvacht yoga mat.
De keuze voor een schapenvacht mat is vooral gebaseerd op de voorkeur van de yoga beoefenaar en misschien de yoga stijl *1. Het is goed om te weten dat een schapenvacht de gehele huid van een schaap is en niet alleen het wol. Dus een schaap moet ervoor gedood worden om de huid te verkrijgen. Dit staat lijnrecht tegenover het principe van yoga. *2 Een schapenvel heeft als voordeel dat je niet statisch geladen worden tijdens yoga oefeningen, maar of dit voordeel opweegt tegen de nadelen laten we aan u over.
*1 De stichter van Kundalini yoga (Yogi Bhajan) raadt schapenvel yogamatten aan. Daarom zie je dit type yoga matten vooral bij de Kundalini yogastijl.
*2 Zoals terecht opgemerkt in het commentaar door annemarel en Joan worden schapenvellen matten tegenwoordig ook op andere ondergronden (zoals anti-slip, plastic of pvc ondermat) aangebracht. Dus het schaap kan vrolijk doorleven!
* Referenties
Yoga mat op wikipedia – http://en.wikipedia.org/wiki/Yoga_mat
Eco Yoga mat Guide – http://ecoyogini.blogspot.com/2009/11/eco-yoga-mat-guide.html
Eco clean your yoga mat – http://ecoyogini.blogspot.com/2010/03/diy-how-to-eco-clean-your-yoga-mat.html
Yoga mat reviews – http://yogamatreview.org/
Informatie over PER – http://www.appropedia.org/Polymer_environmental-friendly_resin
Achtergrond info over TPE – http://ecoyogini.blogspot.com/2009/06/my-mat-is-made-from-copolymers-and.html
* Berekening dichtheid Yogamat
De berekening van de dichtheid van een yoga mat is geen exacte wetenschap maar een benadering. Elke yoga mat heeft een verschillend gewicht en volume. Zelfs yoga matten van hetzelfde type verschillen in gewicht en volume. Om een goede benadering te kunnen berekenen is het gewicht bepaald van 10 matten van hetzelfde type. Hiervan is het gemiddelde gewicht bepaald (+/- 1 g). Het volume is berekend door de afmetingen met elkaar te vermenigvuldigen. Hiervoor zijn de afmetingen gebruikt zoals opgegeven door de fabrikant.
Ako Sticky Yogamat – Goedkope standaard sticky mat
Gemiddeld gewicht (x=10) : 1125 g
volume : 4465,2 cm3 (183x61x0.4cm)
Dichtheid : 0.25 g/cm3
Ako Studio Mat – Medium kwaliteit pvc mat
Gemiddeld gewicht (x=10) : 1687.3 g
Volume : 4941 cm3 (183x60x0.45cm)
Dichtheid: 0.34 g/cm3
Manduka ProLite – Hoge kwaliteit pvc mat
Gemiddeld gewicht (x=10): 1877 g
Volume: 4941 cm3 (180x61x0.45)
Dichtheid: 0.38 g/cm3
Manduka Pro – Hoge kwaliteit pvc mat
Gemiddeld gewicht: 3.4 kg (website)
Volume: 7128 cm3 (180x66x0.6 cm)
Dichtheid: 0.48 g/cm3
Wijzigingen
[4 mar 2017] – Uitgebreid met TPE – hoge dichtheid
[8 jul 2015] – Toevoeging van Kurk als yoga mat materiaal.
[update 5 Apr 2013] – Uitbreiding stroefheid yoga matten en materialen
[update 23 feb 2013]- aangevuld met informatie over goedkope yogamatten van het Kruidvat, de Tuinen, Etos en supermarkten.
Joan says
Hallo,
ik wil laten weten dat het mogelijk is om schapenwol te vilten om zodoende een mat te maken waarbij het dier niet is gedood. Deze matten zie ik niet te koop, maar wellicht een gat in de markt? Wel is het maken van een dergelijke mat arbeidsintensief… maar als voordeel wel weer geheel ecologisch verantwoord. : )
Klant108 says
Bedankt !!!!
annemarel says
Deze schapenwol matten bestaan al lang. De wol wordt geplakt op een soort anti slip ondermat.
Marieke says
Wauw, wat een mooi en uitgebreide uitleg over yogamatten! Wist niet dat ze zo verschillend waren. Ik ben recent begonnen met yoga bij Zest Your Life, en vind het tot nu toe echt superontpannend. Ik moet nog wel even een mat kopen, en zal jullie advies er zeker in meenemen!
Liefs Marieke
Varsana Blog says
Beste Marieke,
Bedankt voor de complimenten over het artikel. Wij proberen iedereen te helpen in onze winkel met het beste advies, en op internet met dit artikel. Er zijn zoveel verschillende yogamatten, voor elke wens. Maar in tegenstelling tot onze winkel kun je op internet niet uitproberen. Dus daarom het artikel. Ik hoop dat je een goede keuze kunt maken. En je bent natuurlijk van harte uitgenodigd in onze winkel.
Proforbes says
Do you have global delivery of these??
Varsana Blog says
We deliver worldwide.